Textiel en ambacht: over culturen en grenzen heen

Lasso: Van waaruit kwam het idee voor deze samenwerking?

Klara: In het kader van Inca Dress Code wilden we, vanuit de publiekswerking van het KMKG, de link leggen naar de rol van textiel en handwerktradities vandaag en dit voor mensen met verschillende achtergronden. Uitwisseling creëren en elkaar inspireren over culturen en generaties heen, dat waren voor ons de sleutelwoorden.

Op vrijdag 8 juni 2018 stonden we met het KMKG op de inspiratiedag #Kunstinvelehanden, georganiseerd door Demos, Lasso en de Brusselse gemeenschapscentra. Ik ontmoette er iemand van GC Nekkersdal die me doorverwees naar R’Himo, de educatieve medewerkster die het naaiatelier van Femma Quartier begeleidt. Ik contacteerde haar en zo zijn we van start gegaan.

R’Himo: Ik vond het een geweldig idee om een samenwerking aan te gaan met het museum. Het thema ‘textiel en ambacht’ is een passie van de deelnemers aan ons naaiatelier, er was dus al een gemeenschappelijke factor. Daarnaast geloven we bij Femma in participatieve samenwerkingen, het was ook niet de eerste keer dat we een partnership aangingen met ons naaiatelier.

Vanuit het museum werd voldoende ruimte gelaten voor eigen invulling door de deelnemers. Samen stippelden we een traject uit. Eerst kwamen Klara en Christine een kijkje nemen in het naaiatelier en stelden zichzelf en de expo Inca Dress Code voor. De dames van het naaiatelier vertelden over hun handwerktechnieken en tradities. Een paar weken later kreeg de groep een rondleiding op de tentoonstelling. We namen er deel aan een workshop ‘Traditionele weeftechnieken uit de Andes’, begeleid door Peruviaanse wevers van het Centro de Textiles Tradicionales del Cusco. Op onze beurt organiseerden wij een workshop ‘Broderie de Fez’.

Lasso: Wat waren voor jullie de succesfactoren van deze samenwerking?

R’Himo: Het persoonlijke contact met Klara en Christine was erg waardevol. De communicatie liep vlot communicatie, ze reageerden heel enthousiast en betrokken en hadden ook de nodige flexibiliteit, wat zeer op prijs werd gesteld. Ook zaten we op dezelfde lijn op de te bereiken doelstelling. Het opzet was om via het textielambacht de kennis en creativiteit van onze groep te kruisen met andere traditionele, inspirerende inzichten. Er was sprake van een gelijkwaardigheid, waarbij de kennis en kunde van onze deelnemers evenwaardig was aan die van de Peruviaanse gastwevers.

Klara: Onze aanwezigheid op de inspiratiedag #kunstinvelehanden zorgde ervoor dat we de juiste partner vonden. Verder was er een sterke inhoudelijke basis aanwezig met Inca Dress Code en de samenwerking met het Peruviaanse Centro de Textiles Tradicionales del Cusco. Van daaruit viel het traject als een puzzel in elkaar. Verder was de goesting en openheid, evenals de expertise inzake traditionele handwerktechnieken van Femma Quartier een erg belangrijke voorwaarde voor het slagen van de samenwerking.

Lasso: Welke drempels of moeilijkheden kwamen jullie tegen?

Klara: Als groot museum is er de sterke ambitie om een open huis te zijn. In realiteit is het echter niet vanzelfsprekend om structureel en financieel laagdrempelig te (kunnen) zijn. Om dit te realiseren werd er een financiële tussenkomst gezocht en was er intern ook bemiddeling nodig om deze uitwisseling tot stand te brengen.

R’Himo: Het museum was bij de deelnemers niet bekend. Dankzij de persoonlijke ontmoeting tijdens een naaiatelier in GC Nekkersdal, in een ontspannen sfeer, werd de interesse van de dames geprikkeld. De boeiende uitwisseling rond het museum en de expo en de persoonlijke verhalen over ambachtelijke handwerktechnieken waren een noodzakelijke ijsbreker.

Lasso: Wat was voor jullie een absolute eye-opener?

R’Himo: Wat me verbaasde was de enorme kennis en kunde van de vrouwen o.g.v. traditionele handwerktechnieken en ambachtelijke verwerkingsprocessen van textiel. Er waren enorm veel aanknopingspunten met de Inca-technieken.

Klara: Het was erg mooi om te merken hoe handwerk verbindt, hoe er persoonlijke verhalen uit spreken en identiteit veruiterlijkt wordt. Hoe een traditie doorgegeven en gepercipieerd wordt van generatie op generatie. Hoe universeel de bekommernis is, om het verloren gaan van een traditie bij een jongere generatie.

Lasso: Wat zou je volgende keer anders aanpakken?

Klara: Ik ben erg tevreden over de weg die we samen aflegden. Meer ruimte, tijd en een juiste aanpak om de dialoog tussen ons en Femma Quartier te versterken had het traject nog rijker kunnen maken. Nu was er vooral tussen R’Himo en de groep een nauw contact in de tussentijdse momenten.

Vier tips van Klara en R'Himo voor een geslaagde samenwerking

1. Blijf op de hoogte van wat er leeft in de grootstad: welke culturele evenementen er doorgaan en welke organisaties er actief zijn. Sla geen netwerkmoment over!
2. Elk idee is het waard om af te toetsen en om te proberen het op poten te zetten.
3. Spreek personen (groepstrekkers) aan die anderen kunnen motiveren om deel te nemen aan het project.
4. Betrek de deelnemers zoveel mogelijk tijdens de voorbereiding, het verloop en de evaluatie van het project.