Move It Kanal | Een smeltkroes van culturen aan het CEFA

We hebben allemaal een moeilijk jaar achter de rug. Vooral in het middelbaar onderwijs lijken de obstakels na corona nog groot... Aan het CEFA bedachten de leerkrachten, tijdens de maanden van afstandsonderwijs en maatregelen, oplossingen voor het organiseren van artistieke workshops. En daar hadden ze een goede reden voor, want ze geloven in de kracht van kunst.

Tijdens deze workshops is er ruimte voor expressie en creativiteit. Zo kunnen de leerlingen zich op een andere manier uiten, talenten (her)ontdekken, aan hun soms complexe dagelijkse situatie ontsnappen of een moeilijk thema als corona uitdiepen en er zich in vastbijten. We hoeven er geen doekjes om te winden: zowel leerlingen als leerkrachten hebben het niet altijd makkelijk aan het CEFA. Leerlingen zijn er niet trots op dat ze in "het beroeps" zijn beland, dat soms gelijkgesteld wordt met de onderste trede van de onderwijsladder. En als je weet dat de coronacrisis vaak nog zwaarder doorweegt op het leven van dergelijke jongeren, hoeft het niet te verbazen dat het absenteïsme hoog ligt. De workshops zijn een manier om op zijn minst contact te houden met een paar leerlingen. En wanneer de leerkrachten merken hoe sommigen daar opnieuw motivatie uit putten, krijgt alles weer zin.

Zo begon een graffitiworkshop onder leiding van beeldend kunstenaar Régis Bour, op school bijgestaan door Julie Lemenu. De opdracht: een door de leerlingen bedachte muurschildering maken voor de nieuwe lokalen van CEFA. Tijdens de eerste workshop stelden de leerlingen zich nog vrij terughoudend op, maar in de loop van de sessies sloten ook leerlingen uit de afdelingen Elektriciteit en Verkoop aan. Samen begonnen ze de eerste schetsen uit te werken. Vervolgens probeerden ze het effect van de spuitbussen uit op houten platen. Zo bereidden ze zich voor op de uiteindelijke muurschildering. Régis en Julie vulden elkaar perfect aan: beiden koesteren een passie voor graffiti, zowel voor de techniek als voor de filosofie achter de beweging. De ene zorgde voor de artistieke invulling en de nodige voorbereidingen, de andere ondersteunde het proces en onderhield de contacten met de school en de leerlingen (bvb. voor praktische of logistieke vragen).

Toen brak de grote dag aan. Na enkele uren en met vereende krachten stond de muurschildering op de schoolpoort. Een kleurrijk fresco dat, temidden van de bouwwerken, de toekomstige bestemming van het pand aankondigt. De tekening ligt op amper één straat van het huidige gebouw, en leerlingen en leerkrachten lopen er geregeld langs om het eindresultaat te bewonderen. Deelnemers aan het project gaan er trots op de foto met hun creatie.

De workshop maakt deel uit van Gratin de cultures. Onder deze verzamelnaam worden, in de loop van het schooljaar, verschillende artistieke workshops georganiseerd. De eindresultaten worden dan feestelijk onthuld tijdens het Festivaleke. Ook dit jaar vindt dat evenement plaats in de theaterzaal van La Boutique Culturelle. Het graffiti-project zal er aan de hand van foto's worden voorgesteld. Je ontdekt er ook de andere projecten in het gezelschap van leerlingen, leerkrachten, kunstenaars en partners. Er werden bijvoorbeeld ook clips, kortfilms en documentaires gedraaid. Tijdens het Festivaleke beleeft iedereen zo een intiem deelmoment op een rustige speelplaats, en dat tegen de achtergrond van het woelige stadsleven.

Alleen is het zwaar

Hoe mooi dit project ook is, er kruipt veel energie in! Dominique Ranwez is lerares Frans en werkt van bij de start (inmiddels twaalf jaar geleden) aan het project mee. Jaar na jaar moet ze knokken om de workshops te kunnen organiseren. Doorheen de jaren is het CEFA erin geslaagd een duurzame samenwerking op te zetten met La Boutique Culturelle, even verderop. Die structuur is een aanzienlijke hulp bij het uitwerken van projecten, denk maar aan de zoektocht naar kunstenaars die willen meewerken, het vrijmaken van lokalen, het ter beschikking stellen van materialen, het aangaan van partnerships... Dergelijke partnerships - zoals met Lasso - zijn immers belangrijk om het project zowel binnen de school als daarbuiten de nodige uitstraling te geven. Stap voor stap werkt het CEFA aan meer zichtbaarheid en haalt het banden aan met het verenigingsleven in Kuregem. Dat gebeurt via ontmoetingen, via het opsporen van bepaalde locaties, het doen van prospecties aan de hand van de wijkkaart, … Dit schooljaar volgt nog een tweede workshop met Lasso, aan de hand van een nieuwe samenwerking tussen een kunstenaar en de leerlingen. Wordt vervolgd ...

In Move It Kanal: over cultuur en jongeren in de kanaalzone vind je nog meer praktijkverhalen en inzichten. Download/bestel de publicatie!