Werken met moeilijk bereikbare volwassenen: VGC

Digitale toegankelijke cultuur voor een minder mobiel publiek

Isabelle De Meyere is cultuurbeleidscoördinator bij de VGC. Naast het samenbrengen en ondersteunen van de Nederlandstalige cultuurdiensten in Brussel volgt ze ook projecten op, waaronder het project 'Livestreaming voor een minder mobiel publiek'. Vanuit de overtuiging dat iedereen recht heeft op kwaliteitsvolle cultuur brengt ze samen met het Brussels Ouderenplatform (Bop) en de 22 Brusselse gemeenschapscentra de cultuurwereld tot bij een minder mobiel publiek.

Op dit moment ligt de focus op samenwerkingen met woonzorgcentra en lokale dienstencentra, maar Isabelle ziet veel groeimogelijkheden. Zo is er volgens haar nog een enorm potentieel aan publiek in ziekenhuizen, revalidatiecentra, jeugdinstellingen, gevangenissen… waar nog op ingezet kan worden.

Een project op maat van de doelgroep

Het klinkt misschien simpel, maar een livestream tonen in een woonzorgcentrum vraagt erg veel voorbereidend werk. Vaak beschikken dergelijke organisaties niet over het nodige materiaal of de digitale kennis om dit zelfstandig te organiseren. Daarom begeleidt Isabelle elke aanvraag van nabij om zo op maat ondersteuning te bieden. Dat gaat van het samen overlopen van de technische fiche en het draaiboek, tot het zorgen voor een technieker die ter plaatse een ethernetkabel komt installeren. Dankzij het netwerk van de 22 Brusselse gemeenschapscentra verloopt dit vlot.

Ook de dag van de vertoning moet er heel wat gebeuren. Ergotherapeuten werken (vaak onderbemand) binnen een strak dagschema en er vinden geregeld onvoorziene omstandigheden plaats. Het hangt dan aan een zijden draadje of een vertoning kan doorgaan. Het is daarom cruciaal om de ergotherapeuten te betrekken bij het plannen van deze activiteit. De VGC probeert waar mogelijk een opname van de voorstelling als back-up te voorzien. Zo kan bij een last minute annulering de voorstelling toch nog op een later moment bekeken worden met de bewoners.

Binnen dit project wordt ook veel belang gehecht aan een live ervaring. En dat gaat veel verder dan enkel een voorstelling livestreamen, dus uitzenden op het moment dat ze gespeeld wordt. Zo worden er op voorhand affiches, flyers, tickets en programmaboekjes aangeleverd. Ook wordt er ingezet op de inkleding van de vertoonruimte en bijhorende sfeerverlichting. Net zoals wanneer je een voorstelling in een theaterzaal bijwoont, zie je op het grote scherm het publiek live toekomen en op het einde de zaal verlaten. Zo maken de bewoners extra deel uit van de ervaring. Isabelle ziet voor deze omkadering een groot potentieel voor publiekswerkers van gemeenschapscentra. Tot voor kort hadden zij daar nog ruimte voor omdat er wegens de pandemie veel programma’s waren weggevallen, maar vandaag de dag ligt de focus bij velen weer op hun reguliere werking. De vraag blijft of publiekswerkers deze doelgroep zien als een volwaardig publiek en of zij de ruimte hebben om hier tijd en middelen in te investeren.

Drempels en aandachtspunten

Het project blijft een leerproces waarbinnen al veel is bijgeleerd.

Woonzorgcentra zijn qua bevolking een weerspiegeling van de rest van de samenleving. Ook hier vind je mensen van alle facetten van de maatschappij terug, met verschillende culturele achtergronden en artistieke voorkeuren. Door hen en het personeel te bevragen naar hun noden, wordt het aanbod inhoudelijk aangepast. Zo bieden ze zowel klassieke muziek en opera aan, als meezingers en een laagdrempeliger aanbod. Daarbij is er van meet af aan oog voor een tweetalig aanbod. De programmatie zelf is een andere uitdaging. De Franstalige bewoners van woonzorgcentra kennen bijvoorbeeld Will Tura niet. Ondertiteling kan in een aantal gevallen een oplossing zijn.

Het blijft in het algemeen toch ook moeilijk om contact te leggen met woonzorgcentra. Het vraagt veel tijdsinvestering om zo een netwerk uit te bouwen en nieuwe contacten te leggen. Gelukkig kan Isabelle daarvoor rekenen op het netwerk van Bop en dat van enkele gemeenschapscentra die in het verleden al met woonzorgcentra samenwerkten. Ook lokale dienstencentra en lokale cultuurbeleidscoördinatoren hebben vaak waardevolle contacten. Als je al deze kennis en vertrouwen samenlegt, kom je toch al ver. Daarnaast probeert Isabelle ook nog de banden aan te halen met Iriscare om hen hierbij te ondersteunen, aangezien zij dagelijks rechtstreeks contact met woonzorgcentra hebben.

En wat nu?

In Brussel zijn er maar liefst 137 woonzorgcentra, die lang niet allemaal bereikt worden door de lokale gemeenschapscentra. Daarnaast hebben deze nog niet zoveel expertise opgebouwd in (live)streaming en is het Brusselse aanbod hierin overdag vrij beperkt. Er is dus een gat in de markt dat nog gedicht kan worden, waarvoor Isabelle graag de cultuursector aanspreekt. Ze roept culturele instellingen op om mee na denken over digitale cultuur en om hun expertise hierin verder uit te breiden en in te zetten voor een minder mobiel publiek. Ze ziet dit aanbod uiteraard als complementair aan het al bestaande ruime analoge aanbod.

Met dit initiatief willen de VGC en Lasso livestreaming mainstream maken. Werkt je organisatie met een minder mobiel publiek? Stap dan mee in het livestream-avontuur. Hier vind je het nieuwe lenteprogramma en het inschrijvingsformulier. Heeft je organisatie een aanbod voor een minder mobiel publiek? Neem dan zeker contact op met Isabelle om je ideeën te bespreken.