Naar een toegankelijke Lasso-website, samen met Anysurfer

Lasso: Voor we het over Anysurfer hebben, kunnen jullie misschien even toelichten hoe zo’n nieuwe website tot stand komt?

Yannick: We startten met een strategische fase, waarin we uitdokterden wat de site allemaal moest ‘kunnen’ en ‘hebben’. We zochten antwoorden op vragen als 'wat is de essentie van Lasso en van Lasso’s werking', 'wie zal de site bezoeken en wat komt ie er zoeken' of 'wat mist onze oude site'. Deze denkoefeningen vormden de basis voor een sitestructuur - een soort skelet van de website – en een lastenboek.

Hiermee begonnen we onze zoektocht naar een partner om onze website te maken. Fred kruiste ons pad; we werden BFF’s en de designfase kon starten. We maakten moodboards, kregen eerste ontwerpen toegestuurd, moesten kiezen tussen kleuren en lettertypes,... Beetje bij beetje ontstond een webstek die elke dag wat echter, wat vollediger aanvoelde.

De laatste maanden voor de lancering concentreerden we ons op het toevoegen van content, het vullen van de site. Pagina’s werden aangemaakt, nieuwe teksten toegevoegd, beeldmateriaal werd geüpload... Ook alles wat we van onze oude site wilden bewaren, werd overgezet. Een beetje alsof je intrekt in een huis dat je nog aan het afwerken bent. Reken daar nog een pak overuren en een indrukwekkende hoeveelheid espresso’s bij et voilà: opeens stond onze nieuwe website online.

Wanneer werd Anysurfer betrokken in het proces?

Yannick: We tekenden in op het begeleidingstraject van Anysurfer om de site zo toegankelijk mogelijk te maken. Daarbij kan je al om feedback vragen op de allereerste grafische voorstellen. Je krijgt dan een rapport toegestuurd met issues, werkpunten zeg maar. In deze fase ging dat meestal over zaken als grootte van lettertypes, voldoende kleurcontrast en vaak voorkomende fouten op gebied van pagina-opbouw en design.

In een volgend stadium, van zodra de eerste pagina’s vertaald zijn naar interactieve, werkende templates, kan je die ook laten toetsen. Vanaf dan gaat het echt in de diepte. Zijn er, buiten het menu, andere manieren om door de site te navigeren? Kan de site goed geïnterpreteerd worden door voorleessoftware? Zijn de kleurcontrasten zowel ok in inactieve stand als bij hover? Afsluitend, als de site zo goed als klaar en ‘gevuld’ is, kan je die nog tweemaal laten checken. Om zo, eens alle issues opgelost zijn, het Anysurfer-label te behalen.

Hoe heb jij het proces ervaren, Fred?

Fred: Ik vond het zeer confronterend. Je ziet onder ogen dat je in de dagelijkse praktijk bitter weinig rekening houdt met toegankelijkheid. Vaak zit het hem in details: pakweg 75% van de issues in de rapporten zaten van meet af aan goed. Maar eens je erop intekent om voor 100% te gaan, merk je dat er veel is dat je niet weet of waar je simpelweg aan voorbijgaat. Het was ook echt veel en intensief werken om de laatste issues goed te krijgen.

Ik ben naast developer ook designer, dat was in deze geen makkelijke positie. Je mag je hart niet teveel laten spreken. Of eerder, je moet het het zwijgen kunnen opleggen. Want zo’n traject creëert soms dilemma’s: laat je esthetiek primeren of duidelijkheid? Ga je voor creativiteit of inclusie?

Was het de eerste keer dat je zo’n traject deed?

Fred: Ik had al eens een Anysurfer-rapport onder ogen gekregen, tijdens een job voor KVS. We zijn toen niet zo ver gegaan als in dit traject, maar hebben toch gewerkt tot 90% van de issues opgelost waren. Beetje bij beetje leer je zo bij en breid je je kennis uit van wat toegankelijkheid allemaal vereist.

Heb je het gevoel dat toegankelijkheid ingebed is bij designers en developers?

Fred: Bij designers niet echt, lijkt me. Ik heb er alleszins nog maar zelden een collega over horen spreken. Het moeilijke, vanuit het perspectief van een designer, is dat het vaak een verhaal van ego en esthetiek is tegenover brede toegankelijkheid. Een typisch voorbeeld is hoe een knop of een klikbaar element idealiter een blauw lijntje moet krijgen van Anysurfer. Als designer is dat zowat het eerste dat je weghaalt.

In de developer-wereld heb ik wel het gevoel dat er meer en meer aan toegankelijkheid wordt gedacht. Ik kom toch regelmatig plug-ins tegen die er rekening mee houden. Ik vermoed ook dat het afhangt van de sector waarin je werkzaam bent. In de reclame is toegankelijkheid niet meteen een hot topic, denk ik. Bij cultuurprojecten, overheidsopdrachten of klussen voor socialere organisaties, liggen de kaarten uiteraard anders.

En misschien is het ook een thematiek die, jammer genoeg, nog in zijn kinderschoenen staat. Waardoor het nergens in het proces aan bod komt: de klant vraagt er niet naar, de ontwerper denkt er niet standaard aan, de developer kent er zelf ook maar een fractie van... Er is nog veel werk aan de winkel om te zorgen dat het ingeburgerd raakt.

Wat zijn de correcties die je het meest bijgebleven zijn?

Fred: De correcties rond kleuren en kleurcontrast. Vaak zit je immers met een vast kleurenpalet bv. dat van het logo of uit de huisstijl. Als die kleuren niet afdoende zijn om contrast en variatie te brengen, moet je echt compromissen beginnen sluiten. En dat doet altijd pijn.

Tot slot: kan je het aanraden, zo’n Anysurfer-traject?

Yannick: Een begeleidingstraject vertegenwoordigt een zekere kost: Lasso betaalde een €2.100 voor het hele traject maar kon hiervoor deels rekenen op subsidies vanuit het Brussels Gewest. Dat gezegd zijnde, was het bijzonder verrijkend, zowel vanuit professioneel perspectief als vanuit menselijk oogpunt. Het helpt om stil te staan bij de realiteit van mensen die toegankelijkheidsproblemen ervaren. En de ‘moeite’ die wij ervaarden tijdens het oplossen van de issues, verdwijnt in het niets in vergelijking met de problemen die mensen met een beperking dagelijks ervaren. Je kan dus enkel begripvol zijn en voortwerken tot het goed zit.